مراقبت های بعد از زایمان چیست؟
به شش هفته اول بعد از زایمان، دوران بعد از زایمان می گویند.
بدن مادر در این دوران لذت بخش در حال سازگاری و بهبود است.
اما بدن مادر بعد از وضع حمل دچار تغییراتی می‌شود و مادر باید با تغییرات بعد از زایمان کنار بیاید.
سازگاری با مادرانگی
عادت کردن به زندگی روزمره بعد از تولد نوزاد (مخصوصا اگر تازه مادر شده باشید) چالش های مخصوص به خود را دارد.
اگرچه مراقبت از نوزاد مهم است، باید به خودتان هم برسید.
اکثر زنانی که به تازگی مادر شده اند، حداقل تا شش هفته بعد از زایمان سر کار نمی روند.
در این فاصله به شرایط جدید عادت می کنید و روتین جدیدی به دست می آورید.
از آنجایی که مرتبا باید به نوزاد غذا دهید و پوشکش را عوض کنید، دچار کمبود خواب می شوید.
این وضعیت خسته کننده است.
خبر خوب این است که بالاخره روتین خاص خود را پیدا می کنید.
در ادامه به چند روش اشاره می کنیم که به شما کمک می کند راحت تر با شرایط سازگار شوید:
۱. تا می توانید استراحت کنید:
تا جایی که می توانید بخوابید تا با خستگی کنار بیایید.
نوزاد هر دو یا سه ساعت برای شیر خوردن بیدار می شود.
برای این که مطمئن شوید به اندازه کافی می خوابید، وقتی بچه خواب است، شما هم بخوابید.
۲. کمک بگیرید:
حتما در دوران بعد از زایمان و همین طور بعد از گذشت شش هفته اول، کمک اعضای خانواده و دوستان را قبول کنید.
بدن باید دوران نقاهت را پشت سر بگذارد و اگر در کارهای خانه به شما کمک شود، بیشتر می توانید استراحت کنید.
اعضای خانواده و دوستان می توانند غذا درست کنند،
کارهای واجب را انجام دهند یا می توانند در نگهداری از بقیه بچه ها به شما کمک کنند.
۳. غذای سالم بخورید:
به منظور تسریع پروسه درمان، رژیم غذایی سالم داشته باشید.
مصرف غلات کامل، سبزیجات، میوه و پروتئین را بالا ببرید.
به علاوه، مخصوصا اگر به بچه شیر می دهید، مصرف مایعات را بیشتر کنید.
۴. ورزش:
پزشک به شما می گوید چه زمانی برای ورزش بلامانع است.
نباید فعالیت سخت و شدید انجام دهید.
نزدیک خانه پیاده روی کنید.
هوای تازه و دیدن مناظر انرژی تان را بالا می برد.
خانواده جدید
تمام اعضای خانواده باید به فرزند جدید عادت کنند و شرایط مادر و پدر عوض می شود.
شما و شریکتان در دوران بعد از زایمان زمان کمتری برای وقت گذراندن با یکدیگر دارید که می تواند مشکل ساز شود.
این دوره طاقت فرسا و استرس آور است اما روش هایی برای مدیریت شرایط وجود دارد.
اول از همه، صبور باشید. یادتان باشد همه زوج ها بعد از تولد فرزند با تغییر مواجه می شوند.
کمی طول می کشد تا به شرایط عادت کنید اما بالاخره الگوی مناسب را پیدا می کنید.
هر روز که می گذرد، مراقبت از نوزاد راحت تر می شود.
به علاوه، به عنوان خانواده با یکدیگر صحبت کنید.
اگر کسی احساس می کند طرد شده (چه همسر، چه سایر بچه ها)،
درمورد مشکل با یکدیگر حرف بزنید و همدیگر را درک کنید.
اگرچه نوزاد به توجه زیادی نیاز دارد و شما و شریکتان بخش زیادی از روز را صرف رسیدگی به نیازهای او می کنید،
از این که در دوران بعد از زایمان به عنوان زوج با هم وقت بگذرانید عذاب وجدان نداشته باشید.
افسردگی بعد از زایمان در برابر افسردگی بالینی
طبیعی است که در دوران بعد از زایمان کمی غمگین شوید.
معمولا این وضعیت چند روز بعد از زایمان اتفاق می افتد و ممکن است دو هفته طول بکشد.
در اکثر موارد، همیشه علامت ندارید و علائم متغیر است.
تقریبا ۷۰ تا ۸۰ درصد از زنانی که به تازگی مادر شده اند بعد از زایمان نوسانات خلقی یا احساسات منفی را تجربه می کنند.
علت افسردگی و ناراحتی بعد از زایمان تغییرات هورمونی است و علائم زیر را به دنبال دارد:
- گریه بدون دلیل
- کج خلقی
- بی خوابی
- غم
- نوسانات خلقی
- بی قراری
چه زمان باید به پزشک مراجعه کنید؟
غم و ناراحتی بعد از زایمان با افسردگی بالینی بعد از زایمان فرق می کند.
اگر علائم بیشتر از دو هفته طول بکشد، افسردگی بعد از زایمان از نوع بالینی است.
از جمله دیگر علائم آن می توان به احساس عذاب وجدان و بی ارزشی و بی میلی به انجام فعالیت های روزمره اشاره کرد.
بعضی از زنان مبتلا به افسردگی بالینی بعد از زایمان از خانواده خود دور می شوند،
به بچه خود بی توجه هستند و به صدمه زدن به نوزاد فکر می کنند.
افسردگی بالینی بعد از زایمان به درمان نیاز دارد.
اگر افسردگی بعد از زایمان بیشتر از دو هفته طول کشید یا به صدمه زدن به نوزاد فکر می کنید، باید با پزشک صحبت کنید.
ممکن است افسردگی بالینی بعد از زایمان، هر زمان بعد از زایمان (حتی یک سال بعد) رخ دهد.
کنار آمدن با تغییرات بدن
بعد از زایمان، در کنار تغییرات عاطفی با تغییرات فیزیکی مانند افزایش وزن نیز روبه رو می شوید.
کاهش وزن یک شبه اتفاق نمی افتد پس صبور باشید.
به محض این که پزشک اجازه ورزش داد، چند دقیقه در روز فعالیت متعادل انجام دهید و به تدریج مدت زمان و شدت ورزش را افزایش دهید.
پیاده روی، شنا یا کلاس ایروبیک مناسب است.
داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل که شامل میوه، سبزیجات و غلات کامل است نیز به کاهش وزن کمک می کند.
تلاش های خود برای کاهش وزن را با مادران دیگر مقایسه نکنید
چون بدن هر کس با دیگری فرق می کند.
شیردهی به شما کمک می کند سریع تر به وزن قبل از حاملگی برگردید چون با شیردادن کالری بیشتری در روز می سوزانید.
اگر در دوران بعد از زایمان بابت تغییرات بدن خود نگران هستید یا سوال دارید،
با پزشک متخصص زنان و زایمان صحبت کنید.
از جمله دیگر تغییرات فیزیکی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
بزرگ شدن پستان ها
چند روز بعد از زایمان، پستان ها پر از شیر می شود.
این فرایند طبیعی است اما ورم (بزرگ شدن) پستان می تواند آزاردهنده باشد.
این وضعیت به مرور زمان بهتر می شود. برای تسکین درد، روی پستان ها کیسه آب داغ یا سرد بگذارید.
معمولا همزمان که بدن به شیردهی عادت می کند، درد نوک پستان آرام می شود.
می توانید برای تسکین درد و ترک خوردن پوست نوک پستان از کرم نرم کننده استفاده کنید.
یبوست
برای جلوگیری از یبوست غذاهای سرشار از فیبر بخورید تا فعالیت روده تحریک شود و آب زیاد بنوشید.
از پزشک بپرسید مصرف چه داروهایی بی خطر است.
فیبر، مصرف کرم های بدون نسخه یا نشستن در وان هم باعث تسکین بواسیر می شود.
مصرف آب به تسکین مشکلات ادراری بعد از زایمان کمک می کند.
اگر دچار بی اختیاری شده اید، ورزش کگل به تقویت عضلات لگن کمک می کند.
تغییرات کف لگن
به ناحیه بین مقعد و واژن میان دوراه می گویند.
این قسمت هنگام زایمان منبسط و اغلب پاره می شود.
گاهی پزشک برای کمک به زایمان این ناحیه را می برد.
می توانید با انجام ورزش کگل،
یخ گذاشتن روی این قسمت و نشستن روی بالشت به درمان این ناحیه بعد از زایمان کمک کنید.
تعریق
تغییرات هورمونی بعد از زایمان باعث تعریق شبانه می شود.
ملافه را از تخت بردارید تا خنک شوید.
درد رحم
رحم بعد از زایمان کوچک می شود بنابراین احساس گرفتگی خواهید داشت.
درد رحم به مرور زمان تسکین پیدا می کند.
از پزشک بخواهید مسکن بی خطر تجویز کند.
ترشحات واژن
ترشحات واژن دو تا هفته بعد از زایمان طبیعی است.
بدن با این روش بافت و خون را از رحم خارج می کند.
تا زمانی که ترشحات متوقف شود، از پد بهداشتی استفاده کنید.
تا زمانیکه چهار تا شش هفته از زایمان نگذشته از تامپون یا دوش استفاده نکنید.
استفاده از این محصولات بلافاصله بعد از زایمان خطر عفونت رحم را بالا می برد.
اگر ترشحات واژن بدبو است، به پزشک اطلاع دهید.
ممکن است تا چند هفته بعد از زایمان لکه خون ببینید اما خونریزی شدید طبیعی نیست.
اگر خونریزی واژن شدید است، یعنی ظرف دو ساعت یک پد بهداشتی کاملا به خون آغشته می شود،
باید با پزشک تماس بگیرید.
چشم انداز
تولد بچه نظم خانواده را تغییر می دهد اما درنهایت به آن عادت می کنید.
هرگونه تغییر عاطفی و فیزیکی بعد از زایمان به تدریج بهتر می شود.
درمورد نگرانی های خود، چه بابت افسردگی، نوزاد یا فرایند درمان، با پزشک متخصص زنان و زایمان صحبت کنید.
